Podmioty, które dokonują sprzedaży towarów i usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych, mają obowiązek prowadzić szczególną ewidencję sprzedaży, czyli rejestrować obroty za pomocą kas rejestrujących nazywanych też fiskalnymi.

Od tej generalnej zasady są oczywiście wyjątki. Najczęściej termin uruchomienia kasy fiskalnej dla większości podatników nie jest równoznaczny z dniem dokonania pierwszej sprzedaży. 

Część podatników zwolniona jest bowiem z tego obowiązku na mocy przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. nr 138, poz. 930). Są to zarówno zwolnienia ze względu na osiągnięty obrót z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych, jak i ze względu na rodzaj wykonywanych czynności.

Podatnicy w 2013 r. mają możliwość skorzystania ze zwolnienia do momentu, kiedy sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczy w danym roku podatkowym kwoty 20.000 zł. Sprzedaż zwolniona z ewidencjonowania to np. niektóre usługi dotyczące rolnictwa, niektóre usługi komunalne i sieciowe (np. w zakresie dostaw energii, gazu, usługi telekomunikacyjne), komunikacja miejska, usługi finansowe i ubezpieczeniowe, dostawa nieruchomości.

Wykonywanie niektórych czynności uniemożliwiają korzystanie ze zwolnienia. Wyłączenia te dotyczą m.in. świadczenia usług taksówkowych, dostaw części samochodowych, sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, wyrobów z metali szlachetnych, nagranych płyt CD czy DVD, paliw silnikowych, wyrobów tytoniowych czy alkoholowych. Podatnicy wykonujący takie czynności muszą ewidencjonować obrót na kasie fiskalnej z chwilą wykonania pierwszej czynności.